Van Oord: Een jaar van groei en herstel

Het jaar 2022 is een jaar van groei en herstel vanuit een operationeel en financieel perspectief. Het was geen gemakkelijk jaar; externe factoren gaven problemen in de toeleveringsketen – waardoor prijzen en planning onder druk kwamen te staan.

Dit had grote impact op hun projecten en daarmee op hun opdrachtgevers. Het portfolio aan complexe projecten was aan het eind van het jaar onder controle en het netto resultaat nam toe. Ze sluiten het jaar af met een goed gevuld orderboek en een positieve kijk op de markten. Ze zien twee grote drivers voor de toekomst: de sterk toenemende vraag naar oplossingen op het gebied van klimaatadaptatie en naar projecten op het gebied van offshore energy.

Het jaar in cijfers:

Omzet: EUR 2 miljard (2021: 1,5 miljard)
EBITDA: EUR 243 miljoen (2021: 67 miljoen)
Nettoresultaat: EUR 60 miljoen (2021: -62 miljoen)
Operationele kasstroom: EUR 62 miljoen (2021: 50 miljoen)
Orderportefeuille: EUR 4,3 miljard (2021: 4,4 miljard)
Netto schuld: EUR 178 miljoen (2021: 62 miljoen)
Solvabiliteitsratio: 32,4% (2021:33,4%*)
Investeringen in materieel: EUR 227 miljoen (2021: 208 miljoen)
Aantal werknemers (fte): 5.243 (2021: 4.725)
Aantal nationaliteiten: 89 (2021: 83)
Voetafdruk in tonnen CO2, scope 1 (ton x 1.000): 475,3 (2021: 390,1)
Relatieve uitstoot per euro omzet: (Scope 1 t CO₂℮/EUR mln omzet): 235,2 (2021: 257,2)

* vergelijkende cijfers 2021 zijn aangepast in verband met aangepaste verslaggevingsrichtlijnen

Pieter van Oord, CEO:

‘Het jaar 2022 heeft zich gekenmerkt als een van de meest turbulente jaren in de 154-jarige geschiedenis van Van Oord. De marktomstandigheden en operationele uitdagingen vergden dat alle zeilen werden bijgezet – met als doel herstel naar een positief resultaat.

Sinds februari 2022 woedt de oorlog in Oekraïne, met grote directe en indirecte gevolgen voor de samenleving en ook voor onze onderneming. We zijn gestopt met onze activiteiten in Rusland en de projecten in ons orderboek zijn beëindigd.

Als gevolg van de oorlog in de Oekraïne werden we wereldwijd geconfronteerd met disruptie in onze toeleveringsketen en hoge prijsstijgingen voor bepaalde producten. Per saldo heeft het onze onderneming in 2022 tientallen miljoenen euro’s gekost.

Wereldwijd reageerden markten op verschillende manieren. Van stagnatie tot recessie, maar het leidt ook tot groeikansen. De vraag in de offshore wind markt nam exponentieel toe. Ook zien we een groeiende vraag naar duurzame oplossingen voor klimaatverandering en kustbescherming.

De toenemende vraag is goed te zien in onze omzetgroei in al onze business units (EUR 2 miljard, tegen 1.5 miljard in 2021). We zijn verheugd dat ons netto resultaat zich herstelde tot EUR 60 miljoen, na het netto verlies in 2021. Ons netto schuldniveau is met EUR 178 miljoen (2021, EUR 62 miljoen) hoger vanwege ons ambitieuze investeringsprogramma.

We kijken positief naar wat er voor ons ligt. De marktomstandigheden zijn goed en Van Oord heeft tijdig gekozen voor substantiële investeringen in nieuw en duurzaam materieel. Van Oord heeft zich de afgelopen twee decennia ontwikkeld tot marktleider in Nederland voor Offshore Wind. In 2022 is de eerste van onze drie nieuwe, prijswinnende LNG-sleephopperzuigers gedoopt, de doop van de volgende twee vindt in 2023 plaats (14 maart en in september).

Van Oord investeert. In innovatie, in duurzaam materieel, in zijn mensen en in de toekomst. Dat doe je, wanneer je vertrouwen hebt in die toekomst. Het volledige, gecommitteerde investeringsprogramma heeft een waarde van meer dan EUR 800 miljoen, dit is onderdeel van het totale investeringsprogramma in duurzame schepen, van EUR 2 miljard in dit decennium.

Van Oord groeit. Aan het eind van 2022 waren er 5.243 fte medewerkers werkzaam bij onze organisatie (2021: 4.725) en we verwachten een verdere toename in 2023. In het najaar van 2022 werd wederom een medewerkerstevredenheid onderzoek uitgevoerd. Wij zijn tevreden met de resultaten.

En Van Oord verduurzaamt. Met het S.E.A.-programma (Sustainable Earth Actions) stellen we in 2023 SBTi (Science Based Targets initiative) targets vast voor 2030 en werken we toe naar netto-nul uitstoot in 2050. In de vier business units wordt veel aandacht besteed aan het concretiseren hiervan. De variatie is groot: van building with nature oplossingen in de design en uitvoeringsfase tot en met de operatie en duurzaamheidseisen in de toeleveringsketen. Ook gebruiken we biobrandstoffen om onze uitstoot te verminderen.

Ik spreek graag mijn speciale waardering uit voor alle medewerkers van Van Oord, voor hun inzet en betrokkenheid bij de onderneming, ook in de moeilijke Covid jaren. Ook danken we onze vele klanten die het mogelijk hebben gemaakt onze activiteiten te continueren gedurende de pandemie. Wij kijken als onderneming met vertrouwen naar de toekomst.’

Belangrijkste financiële resultaten

Van Oord heeft de omzet verhoogd tot EUR 2.021 miljoen in 2022 (2021: EUR 1.517 miljoen) en realiseerde een nettowinst van EUR 60 miljoen (2021: nettoverlies EUR -62 miljoen). De nettowinst werd voor tientallen miljoenen euro’s negatief beïnvloed door leveringsonderbrekingen en prijsverhogingen in verband met de oorlog in Oekraïne. Dit beïnvloedde ook de operationele kasstroom die, in combinatie met een hoger investeringsniveau, leidde tot een stijging van de nettoschuld tot EUR 178 miljoen eind 2022 (2021: EUR 62 miljoen).

Al onze business units realiseerden een omzetstijging in 2022. De business unit Dredging groeide qua omzet tot EUR 892 miljoen (2021: EUR 727 miljoen) inclusief onder meer het Fehmarnbelt Fixed Link-project en de verdieping van het Harwichkanaal. Ten opzichte van 2021 had de business unit Offshore Wind een druk jaar met EUR 599 miljoen omzet vanwege de bouw van de projecten Saint-Brieuc, Greater Changhua en Hollandse Kust Noord (2021: EUR 347 miljoen). De omzet in de business unit Nederland bedroeg EUR 322 miljoen (2021: EUR 252 miljoen) en omvatte voornamelijk projecten zoals de Afsluitdijk, A16 Rotterdam en Twentekanalen. Ondanks de langdurige opschorting van het LNG-project in Mozambique kon de business unit Offshore de omzet verhogen tot EUR 208 miljoen, voornamelijk in verband met diverse projecten in Mexico, Noorwegen en het Verenigd Koninkrijk (2021: EUR 191 miljoen).

De financiële positie van onze onderneming was eind 2022 in lijn met vorig jaar en bleef solide. Het eigen vermogen bedroeg EUR 985 miljoen (2021: EUR 915 miljoen) en de solvabiliteit 32,4% (2021: 33,4%). De operationele kasstroom van EUR 62 miljoen (2021: EUR 50 miljoen) was lager dan de investeringskasstroom van EUR 187 miljoen (2021: EUR 98 miljoen). Hierdoor steeg de nettoschuld tot EUR 178 miljoen, wat ruim binnen de voorwaarden van onze kredietfaciliteiten valt. De financieringskasstroom bedroeg EUR 143 miljoen (2021: EUR 174 miljoen).

De totale orderportefeuille van EUR 4.300 miljoen aan het einde van 2022 bleef stabiel ten opzichte van 2021 (EUR 4.353 miljoen) omdat de omzet in lijn was met het gunningsvolume inclusief (contract)wijzigingen. Deze laatste waren per saldo negatief omdat een aantal projecten (in Rusland en Angola) uit de orderportefeuille is gehaald. Nieuw gegunde projecten in 2022 waren onder meer Ain Sokhna (Egypte) en Constanta Beaches (Roemenië) in de business unit Dredging, Ocean Wind (VS) in de business unit Offshore Wind, Gas to Energy (Guyana) in de business unit Offshore en de dijkversterking Hansweert in de business unit Nederland.

Investeringen

In juni 2022 werd onze eerste LNG sleephopperzuiger Vox Ariane feestelijk in gebruik genomen. De twee zusterschepen, de Vox Apolonia en de Vox Alexia komen in 2023 in de vaart. Gezamenlijk ontving de drieling in november de Maritime KNVR Shipping Award 2022, als beloning voor de bijdrage aan de innovatie van de Nederlandse zeevaart. Volgens de jury kenmerkt Van Oord zich met de introductie van de sleephopperzuigers als ‘een voorloper op internationale regelgeving om de impact op klimaat en milieu tot een minimum te beperken binnen de technologische mogelijkheden die er zijn’.

Op al onze nieuwe schepen investeren we in de laatste technologie welke (op termijn) in staat zal zijn om op de brandstoffen van de toekomst aangedreven te worden zoals methanol, ammoniak, biobrandstoffen en waterstof.

In 2022 is er voortvarend gestart met de bouw van onze nieuwe offshore installatieschip Boreas. Dit jack-up offshore installatieschip wordt in China gebouwd. De kraan welke meer dan 3.000 ton kan tillen wordt gebouwd bij Huisman. Het schip is ontworpen om windturbines en monopiles te installeren met een capaciteit van 20 MW.

In 2022 werden wederom twee hybride waterinjectievaartuigen (WID) besteld. Deze twee WID’s worden ook dit keer gebouwd door Kooiman in Zwijndrecht. Het ontwerp is gebaseerd op de reeds in de vaart genomen WID’s Maas en Mersey.

In september 2023 vindt de doop van onze nieuwe kabellegger Calypso plaats. Dit schip is uitgerust met twee kabel carrousels, welke het geschikt maakt voor het leggen van HVDC kabels (high voltage direct current). Deze kabels zullen een belangrijke rol gaan spelen bij met name offshore wind parken welke verder van de kust liggen.

Hoogtepunten bij de business units

Dredging

De resultaten in Dredging waren naar tevredenheid. Het marktherstel van 2021, heeft zich voortgezet in 2022. Hierdoor steeg de omzet van EUR 727 miljoen in 2021 naar EUR 892 miljoen in 2022 en steeg de bezettingsgraad van met name de hopperzuigers. Ook zagen we in 2022 een toename van gewonnen tenders, van een totaal volume van EUR 843 miljoen in 2021 naar EUR 896 miljoen in 2022. Diverse nieuwe projecten hebben betrekking op klimaatadaptatie. Daarnaast is het project in Polen, voor het toegangskanaal met bijbehorende natuureilanden in Szczecin, succesvol afgerond.

Offshore Wind

De omzet van onze business unit Offshore Wind is in 2022 gestegen (EUR 599 miljoen in 2022 versus EUR 347 miljoen 2021) en de bezetting van de offshore wind schepen was hoog. Tegelijkertijd is het volume van toegewezen tenders in 2022 aanzienlijk lager dan in 2021 (EUR 339 miljoen versus EUR 962 miljoen in 2021). In december 2022 kregen wij een voorlopige gunning van het project Hollandse Kust West, welke nog niet is meegenomen in het volume van toegewezen tenders en ons orderboek.

Door moeilijke marktomstandigheden en grote prijsstijgingen in de toeleveringsketen, zijn de rendementen in de Offshore Wind sector en bij ons onvoldoende. Wanneer we kijken naar het belang van offshore wind in de energietransitie is een betere balans tussen beloning en risico vereist.

In 2022 is Van Oord in staat gebleken om twee complexe projecten, onder controle te krijgen. Het Saint Brieuc project verloopt weer volgens planning, we verwachten het af te sluiten in 2023. Ook waren we in staat het Greater Changhua project in Taiwan operationeel af te ronden.

Offshore

Bij de business unit Offshore waren de resultaten naar tevredenheid. In 2022 lag de omzet met EUR 208 miljoen, iets hoger dan in 2021 (EUR 191 miljoen). De gunningen kwamen in 2022 aanzienlijk hoger uit (EUR 498 miljoen in 2022 versus EUR 367 miljoen in 2021). Projecten in Rusland werden uit het orderboek genomen.

Met de stijgende vraag naar Offshore Energy projecten, is Subsea Rock Installation op offshore windparken nu de snelst groeiende markt voor onze valpijpschepen.

Nederland

De omzet van Nederland in 2022 was hoger dan in 2021 (EUR 322 miljoen in 2022 versus EUR 252 miljoen in 2021). Het toegewezen tendervolume was EUR 255 miljoen, tegen EUR 163 miljoen in 2021.

Met opdrachtgever Rijkswaterstaat is overeenstemming bereikt over de financiële afwikkeling en de herziene planning van het project Afsluitdijk. Aan het einde van het jaar werd het beschikbaarheidscertificaat behaald en we zijn trots op onze bijdrage aan dit iconische project. Met name op de snelheid waarmee de Afsluitdijk zowel aan de Waddenzee kant als aan de IJsselmeer kant waterveilig is gemaakt.

De stikstofproblematiek in Nederland maakt dat er nog nauwelijks grote infrastructurele projecten worden aanbesteed en dat de voortgang van geplande projecten – zoals het ViA15 project – onzeker is.

Met de bouwsector is een compensatieregeling afgesproken als gevolg van de oorlog in de Oekraïne. Wij spreken hierover onze tevredenheid uit.

Veiligheid

Onze veiligheidsstatistieken lieten in 2022 een verbetering ten opzichte van 2021 (TRIR 2021 0,59 versus TRIR 2022 0,51) zien. De aard van onze werkzaamheden brengen risico’s mee voor onze medewerkers. Alle inspanningen de afgelopen twee decennia op het gebied van veiligheid hebben onze veiligheidscultuur op een hoger niveau gebracht. Wij blijven werken aan een continue verbetering van deze cultuur. Onze ervaring is dat het nooit past tevreden te zijn op je prestaties op het gebied van veiligheid.

Rusland en Oekraïne

De inval in Oekraïne maakt dat Van Oord in 2022 heeft besloten zich volledig terug te trekken uit Rusland. Bestaande activiteiten zijn op een gecontroleerde manier stopgezet.

Van Oord medewerkers zetten zich in voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen. Inmiddels zijn diverse IT- en andere materialen geschonken. Daarnaast biedt Van Oord praktische ondersteuning aan vluchtelingen, voor het toetreden tot de arbeidsmarkt. Ook werden generatoren naar Oekraïne gestuurd voor het opwekken van elektriciteit.

Nieuw gegunde contracten

Voor projecten ter bescherming tegen de gevolgen van klimaatverandering, blijkt Van Oord een preferred partner. In Roemenië kreeg Van Oord in 2022 wederom een kustbeschermingsproject bij Constanta toegewezen, waarbij natuurlijke en natuurvriendelijke oplossingen worden toegepast ter bescherming tegen de Zwarte zee.

In april 2022 tekende Van Oord het contract voor een opdracht bij Addu stad, Malediven. Het Addu ontwikkelingsproject omvat het maken van 194 hectare nieuw land, om de stad te beschermen tegen de stijgende zeespiegel en tegelijkertijd kansen te bieden voor huisvesting en economische ontwikkeling.

Het project bevindt zich in een ecologisch gevoelig gebied, een Milieu Effect Rapportage is doorlopen en Van Oord spant zich in voor de meest natuurvriendelijke aanpak.

In Nederland kreeg Van Oord de realisatie van het project Hansweert Dijk toegewezen, evenals projecten voor het onderhoud van de uiterwaarden. Dergelijke projecten zijn ter voorkoming van overstromingen door klimaatverandering. Opdrachtgevers hiervoor zijn provincies en Rijkwaterstaat.

Offshore energy projecten zijn de andere grote driver die we zien in de markt. Eind 2022 is Van Oord uitgekozen als preferred contractor voor de bouw van het windpark Baltic Power, 23 kilometer ten noorden van de Poolse kust. Ook dit project is nog niet meegenomen in ons orderboek. Van Oord zorgt hier voor het transport en de installatie van meer dan 70 fundaties. Met een vermogen van 1,2 GW gaat het windpark duurzame stroom leveren voor ruim 1,5 miljoen Poolse huishoudens. De bouw start in 2024, de ingebruikname staat gepland voor 2026.

Empire Offshore Wind, een joint venture tussen Equinor en BP, heeft het consortium van Van Oord en Great Lakes Dredge & Dock (GLDD) geselecteerd voor het project Empire Wind I & II. De ontwikkeling van dit offshore windpark aan de oostkust van de Verenigde Staten is een belangrijke stap op weg naar de duurzame energievoorziening voor de staat New York. De Verenigde Staten worden een nieuwe belangrijke markt voor offshore wind voor Van Oord.

Met de toename van offshore windparken, neemt ook de vraag naar onderhoud toe. Vestas gunde MPI Offshore, dochter van Van Oord, in 2022 een contract voor groot onderhoud voor hun windparken in Europa.

Vooruitzichten

Van Oord blijft inzetten op een portfolio van synergetische activiteiten als marine contractor. Het uitgangspunt van deze strategie is winstgevende groei. Wij hebben er vertrouwen in dat onze onderneming dit decennium verder zal groeien dankzij twee belangrijke ontwikkelingen in onze markten: klimaatadaptatie en de energietransitie.

Op de korte termijn blijven de onzekerheden in onze markten groot. De economische groei in de wereld zal in 2023 aanzienlijk lager zijn dan eerder voorspeld en de onzekerheden kunnen een impact hebben op onze marges. Vooralsnog verwachten we voor 2023 een verdere omzetstijging en een stijging van ons orderboek en resultaat. We blijven ook in 2023 en de jaren daarna in vernieuwing en verduurzaming van de vloot investeren. Ook zullen we voor onze groei, vele nieuwe medewerkers verwelkomen. Met de inzet, veerkracht, kennis en competenties van onze mensen, gecombineerd met een moderne en efficiënte vloot, hebben we alle vertrouwen in de marktkansen van de komende jaren.