Monitor Internationale Handel en Logistiek mei 2022: Problemen exporterende bedrijven blijven enorm, grote zorg om personele tekorten

De problemen in de wereldhandel bevinden zich nog steeds op een verontrustend hoog niveau.

Verlichting lijkt nog niet aanstaande. Dat blijkt uit de Handelsmonitor van mei van ondernemersvereniging evofenedex en kredietverzekeraar Atradius, die zij elke twee maanden publiceren. In maart 2022 verslechterden de omstandigheden om wereldwijd zaken te doen nog voor 62 procent van de bedrijven. In mei is dat weliswaar gedaald naar 54 procent maar dat is nog steeds ruim meer dan de helft van de respondenten. De kosten voor de bedrijven handhaven zich op een vergelijkbaar hoog niveau als in de maanden ervoor. De mate van verstoring die bedrijven ervaren bleef vrijwel gelijk.

“We zien enige stabilisatie in de wereldhandel”, aldus Bart Jan Koopman, directeur bij evofenedex. “Dat is hoopgevend, maar aan de andere kant zijn de uitdagingen voor exporterende bedrijven nog steeds enorm. Inmiddels denkt 23 procent van de bedrijven dat de problemen tot na 2023 aanhouden.” Naast het gebrek aan grondstoffen, de torenhoge inflatie en energieprijzen worden personeelstekorten steeds vaker genoemd door respondenten (56 procent). Dit ondanks dat het ziekteverzuim flink is gedaald. Er is vooral sprake van oplopende personele tekorten aan chauffeurs en logistiek personeel.

“Wat verder opvalt in deze meting is dat het aantal nieuwe orders bij bijna 1/3 van de bedrijven beter was dan een jaar geleden. Tegelijkertijd kan bijna de helft van de bedrijven deze groei nauwelijks of maar ten dele aan”, aldus Koopman.

Volgens Manue Azoulay, beleidsmedewerker Human Capital bij evofenedex, is deze trend zorgwekkend. “De werkdruk neemt toe en in plaats van te acteren vanuit strategisch HR-beleid reageren bedrijven ad-hoc, met bijvoorbeeld aanbrengbonussen. Men neemt meer mensen aan die vaak niet aan alle eisen voldoen bij een oplopende orderdruk. Kennelijk ziet men geen andere oplossingen om de huidige tekorten op te lossen terwijl die er mogelijk wel zijn. Denk aan scholing en ontwikkeling, het stimuleren van behoud van zittend personeel, meer samenwerken met andere bedrijven voor het opvangen van pieken en dergelijke.”

Koopman waarschuwt verder voor te veel optimisme over verminderde logistieke verstoringen. “Dat de havens in China weer opengaan, is op lange termijn natuurlijk een positieve ontwikkeling maar op korte termijn zal de chaotische opstart van de havens de problemen eerder vergroten.”

Bij 42 procent van de exporterende bedrijven ontwikkelt de omzet zich positief, met een gemiddelde stijging van 21 procent. Bij 22 procent vertaalt zich dat in een hogere winstmarge; bij liefst 41 procent van de bedrijven zien we een verslechtering. Het gaat daarbij om een gemiddelde winstdaling van 25 procent. Dat komt vooral door gestegen kosten, logistieke verstoringen van vooral levertijden, moeilijk verkrijgbare grondstoffen en personeelstekorten.