Haven van Antwerpen maakt werk van structurele oplossingen voor verbetering van mobiliteit

Een jaar geleden kondigde het Havenbedrijf Antwerpen aan om, samen met de betrokken stakeholders, de mobiliteit in en om de haven te verbeteren.

Met de week van de Mobiliteit voor de deur, wordt de balans opgemaakt. De ambities zijn vastgelegd, de projecten uitgestippeld, en de eerste resultaten zichtbaar. DeWaterbus en de Fietsbus zijn realiteit, de nachtlogistiek en de binnenvaart optimalisaties krijgen meer en meer vorm, … Een overzicht.

Een jaar geleden presenteerden het Havenbedrijf Antwerpen en de private sector hun engagement om naast de structurele lange termijnoplossingen ook tijdelijke en korte termijnoplossingen te zoeken om de mobiliteitsdruk voor zowel het vracht- als het personenverkeer te verminderen.

Jacques Vandermeiren, CEO Havenbedrijf Antwerpen: “Mobiliteit is een van onze vijf strategische pijlers. Om een duurzame groei van de haven te kunnen blijven garanderen, moet deze bereikbaar blijven voor mensen én goederen. Want de huidige mobiliteitsknoop weegt zwaar op onze bedrijven. Dé oplossing voor het mobiliteitsvraagstuk in en rond Antwerpen bestaat niet. We nemen onze maatschappelijke verantwoordelijkheid door samen met de hele havengemeenschap te zoeken naar structurele oplossingen, zowel voor goederen- als personenvervoer.”

Marc Van Peel, schepen voor haven: “Het Havenbedrijf werkt, over de grenzen van de haven heen, samen met alle partners aan oplossingen voor het mobiliteitsprobleem. DeWaterbus is een mooi voorbeeld van ons pionierswerk. De Schelde is een onderbenutte snelweg voor woon-werkverkeer die we, gezien de prangende mobiliteitsproblematiek, optimaal willen gebruiken. Watermobiliteit was nieuw voor Antwerpen maar kende al gauw een succes. Met dit soort initiatieven moedigen wij mensen aan om de auto thuis te laten en gebruik te maken van een duurzaam alternatief.“

EEN OVERZICHT VAN DE INITIATIEVEN VOOR HET GOEDERENVERKEER:

Nachtlogistiek: een oproep aan de gemeenschap

Het vrachtvervoer over de weg is en blijft een kopzorg. Lange termijnoplossingen zoals de Oosterweelverbinding brengen grote infrastructuurwerken met zich mee. Het Havenbedrijf wil daarom de havengemeenschap aanzetten om werk te maken van een verder gebruik van nachtlogistiek, omdat alle infrastructuur daarvoor aanwezig is. Dit kan echter alleen maar slagen als alle betrokken partijen zich hiervoor engageren en de noodzakelijke aanpassingen doorvoeren in het beleid. Daarom wordt een Actieplan Nachtlogistiek opgestart. De workshops met alle betrokken partijen (verladers, expediteurs, rederijen, terminals, agenten, vervoerders,…) starten in oktober. Het Havenbedrijf wil met dit project zijn rol als community builder onderstrepen. Een mooi voorbeeld van een sector overschrijdende samenwerking om een oplossing te bieden voor een maatschappelijke uitdaging.

Nieuwe en aangepaste parkeervoorzieningen

Om het tekort aan parkeerterreinen binnen het havengebied aan te pakken, wordt een moderne en ruime parking aangelegd op Linkeroever. Deze nieuwe truckersparking zal plaats bieden aan 370 trucks met alle moderne faciliteiten (sanitaire voorzieningen, wifi, douches, camerabewaking en vending machines) en zal energieneutraal zijn door de plaatsing van zonnepanelen. Op Rechteroever is er reeds een parking met 200 plaatsen, daar zal vooral de accommodatie worden aangepakt en uitgebouwd naar het model van de voorzieningen op Linkeroever. Na goedkeuring van de bouwvergunningen, is de verwachting dat deze parking tegen zomer 2020 in gebruik genomen zal kunnen worden. Het Havenbedrijf investeert hiervoor 8,3 miljoen euro. Daarnaast zal ook het wildparkeren aan banden worden gelegd met behulp van een nauwere samenwerking met de politie.

Optimalisatie van de containerbinnenvaart

Voor de binnenvaart ondertekende de Antwerpse havengemeenschap eerder dit jaar een actieplan containerbinnenvaart dat draait om drie grote pijlers: planning en samenwerking, bundeling en digitalisering. Het samenspel van al deze maatregelen moet zorgen voor een optimalisatie van de containerbinnenvaart en een efficiëntieverhoging voor alle ketenpartners. Dit najaar gaan meerdere pilootprojecten van start.

Op 5 november 2018 start een pilootproject rond de bundeling van kleine containerbinnenvaartvolumes. Vanaf dan zullen binnenvaartschepen enkel nog met minimaal 30 moves per aanloop (som lossen en laden) de maritieme terminals in de haven rechtstreeks mogen aanlopen. Een ander proefproject uit het actieplan containerbinnenvaart is ‘Centrale lichterplanning’, dat op 1 oktober van start gaat. Dit project houdt in dat voortaan één centrale cel een planning van los- en laadoperaties van lichters opmaakt en deze opvolgt voor de containerterminals van PSA, DP World en MPET in de haven van Antwerpen met behulp van planningssoftware en het aanmeldsysteem BTS. Eén centraal aanspreekpunt zal de planningscyclus vereenvoudigen en optimaliseren wat het bundelingsproject ten goede komt aangezien er een nauwe afstemming zal zijn tussen de centrale planningcel en de consolidatiehubs.

Verdubbeling aandeel spoorvervoer

Het aandeel van het spoorvervoer in het havenverkeer bedraagt momenteel amper 7% en daar moet dringend verandering in komen. Naast het stimuleren van de binnenvaart, wil het Havenbedrijf daarom ook volop inzetten op het spoor met als ambitie om het spoorgebruik binnen 5 jaar te verdubbelen. Railport, een gezamenlijk initiatief van Havenbedrijf Antwerpen, MLSO en de koepelfederaties essenscia Vlaanderen en Voka Alfaport, heeft die taak op zich genomen. In juni werd Nils van Vliet aangesteld als CEO, wiens uitdaging het is om na de periode van studies en proefprojecten omtrent verspreid vervoer, concrete initiatieven uit te werken om het spoorvervoer te verbeteren en te stimuleren. Daarnaast zijn constructieve gesprekken opgestart met Infrabel om een nieuw beheermodel voor de havenspoorinfrastructuur te ontwikkelen dat de flexibiliteit en efficiëntie van het spoorvervoer moet verbeteren.

Tom Verlinden, Mobility Manager Havenbedrijf Antwerpen: “Om de mobiliteit in en rond de haven te verbeteren, ambiëren we tegen 2030 een modal shift met een beoogde daling van goederenverkeer via de weg van 55% naar 43%. Daarom willen we het spoorvervoer verdubbelen naar 15 % en het aandeel van de binnenvaart verhogen van 38% naar 42%.
Momenteel halen we met onze binnenvaart halen al jaarlijks 2,1 miljoen vrachtwagens van de baan. Dagelijks komt dat neer op ruim 8000 trucks, wat betekent dat we per dag een aaneengesloten file van 120 km vermijden. Door verdere optimalisatie kan dit dus alleen maar verbeteren.”

EEN OVERZICHT VAN DE INITIATIEVEN VOOR HET PERSONENVERKEER:

DeWaterbus, een doorslaggevend succes

De Waterbus heeft sinds zijn lancering op 1 juli 2017 ruim 300.000 passagiers vervoerd op de lijn tussen Hemiksem en het Steenplein. Het Havenbedrijf wil samen met de andere stakeholders deze watermobiliteit in combinatie met het fietsverkeer verder stimuleren. Daarom wordt vanaf 8 oktober het Waterbus aanbod uitgebreid met een nieuwe noordelijke route die zal aansluiten op de zuidelijke route. Net zoals op de zuidelijke route worden grote afstanden afgelegd, maar wordt daar bovenop ook nog eens zwaar ingezet op het woon-werkverkeer en schelde kruisingen. Een uitgebreide campagne staat klaar om dit aan te kondigen. Volgend jaar zal een derde uitbreiding op het Albertkanaal worden gerealiseerd met een traject vanaf Wijnegem tot aan het Havenhuis.

Ook Fietsbus succesvol initiatief

Sinds de start op 3 april hebben al ruim 50.000 de Fietsbus genomen voor hun woon-werkverkeer, goed voor een gemiddelde van 9 à 10.000 passagiers per maand. Om de service nog verder te verbeteren werd ondertussen de halte aan het Tolplein verplaatst en een aparte busstrook richting Liefkenshoektunnel ingevoerd. Onlangs werd nog een webapplicatie gelanceerd waarop gebruikers live de bussen kunnen volgen. Info op www.defietsbus.be.

Om nog meer pendelaars alternatieven aan te bieden, staan er voor volgend jaar ook een overkoepelend systeem van busvervoer en een collectief elektrisch fietssysteem in het havengebied op de planning.

Veilig fietsen

Daarnaast investeert het Havenbedrijf ook in een veilige fietsinfrastructuur. Dit moet de fietsmobiliteit, de veiligheid en het comfort verhogen, in een groot gebied dat heel specifiek is en geen openbaar vervoer heeft.
Een concreet voorbeeld is de omgeving van de Royerssluis, een toegangspoort voor de bedrijven op de Rechteroever waar niet alleen de staat van de fietspaden een probleem was maar vooral ook de inrichting van de infrastructuur. Hiervoor werd een proefproject gelanceerd waarbij het fiets- en het wegverkeer wordt gescheiden en er geprobeerd wordt dit in overeenstemming te brengen met de noden van de binnenvaart die van deze sluis gebruik maakt.